اطلاعات سیستم
توضیح
arch نمایش معماری سیستم
cal 2007 نمایش تقویم سال ۲۰۰۷ میلادی
cat /proc/cpuinfo نمایش اطلاعات CPU
cat /proc/interrupts نمایش ‘خطوط در خواست وقفه’ ( IRQ ) سخت افزار های مختلف
cat /proc/meminfo نمایش اطلاعات حافظه ی سیستم
cat /proc/swaps نمایش اطلاعات حافظه ی مجازی
cat /proc/version نمایش نام توزیع و نسخه ی هسته ی استفاده شده در سیستم
cat /proc/net/dev نمایش آمار و اطلاعات کارت های شبکه و وایرلس
cat /proc/mounts نمایش فایل سیستم های متصل شده به سیستم
clock -w ذخیره ی تغییرات تاریخ بروی بایوس
date نمایش تاریخ سیستم
date 041217002007.00 تنظیم تاریخ سیستم – به ترتیب از چپ به راست : ماه , روز , ساعت , دقیقه , سال , ثانیه
dmidecode -q نمایش بسیار کامل اجزای سخت افزاری سیستم
hdparm -i /dev/hda نمایش مشخصات و ویژگی های دیسک سخت
hdparm -tT /dev/sda انجام آزمایش ‘خواندن’ بروی دیسک سخت و تعیین سرعت آن
lspci -tv نمایش قطعات و دستگاههای متصل شده به پورت PCI
lsusb -tv نمایش قطعات و دستگاههای متصل شده به پورت USB
uname -m نمایش معماری سیستم
uname -r نمایش نسخه ی هسته ی استفاده شده در سیستم
خاموش کردن , راه اندازی مجدد و خروج یک سیستم
توضیح
init 0 این دستور برای خاموش کردن سیستم به کار می رود
logout خارج شدن از سیستم و رفتن به صفحه ی ورود مجدد ( Login )
reboot این دستور برای راه اندازی مجدد ( restart ) سیستم به کار می رود
shutdown -h now این دستور برای خاموش کردن سیستم به کار می رود
shutdown -h 16:30 & خاموش کردن سیستم در ساعت و دقیقه ی معین
shutdown -c لغو کردن ( cancel ) خاموش شدن سیستم در زمان معین
shutdown -r now این دستور برای راه اندازی مجدد ( restart ) سیستم به کار می رود
telinit 0 این دستور برای خاموش کردن سیستم به کار می رود
فایل ها و دایرکتوری ها
توضیح
cd /home ورود به دایرکتوری یا شاخه ی مورد نظر مانند پوشه ی خانگی home)
cd .. برگشتن به دایرکتوری قبلی
cd ../.. برگشتن به دو دایرکتوری قبلی
cd رفتن به پوشه ی خانگی ( home ) از هر مسیر دلخواه
cd ~user1 رفتن به پوشه ی خانگی کاربر مورد نظر از هر مسیر دلخواه
cd - برگشتن به آخرین دایرکتوری ( مسیر ) که در آن بوده اید
cp file1 file2 کپی کردن یک فایل با نام file1 به مسیر مورد نظر
cp dir/* . کپی کردن تمام فایل های موجود در دایرکتوری مورد نظر به مسیر جاری که در آن هستید
cp -a /tmp/dir1 . کپی کردن دایرکتوری مورد نظر به مسیر جاری که در آن هستید
cp -a dir1 dir2 کپی دایرکتوری مبدا ( dir1 ) به دایرکتوری مقصد (
dir2 ). به جای dir1 و dir2 مسیر کامل دایرکتوری های مبدا و مقصد را قرار
دهید
cp file file1 نمایش نوع و ماهیت یک فایل به همراه مشخصات آن. به جای file1 مسیر فایل مورد نظر را قرار دهید
iconv -l نمایش لیست سیستم های کد گذاری
iconv -f fromEncoding -t toEncoding inputFile > outputFile
تبدیل سیستم کدگذاری ( encoding ) یک فایل ورودی به یک سیستم کدگذاری دیگر
find . -maxdepth 1 -name *.jpg -print -exec convert تغییر اندازه
ی دسته ای فایل ها در دایرکتوری جاری و ارسال آنها به یک دایرکتوری
thumbnails ( به برنامه convert از Imagemagick نیاز می باشد )
ln -s file1 lnk1 ایجاد لینک نمادین ( میانبر ) به فایل یا
دایرکتوری دلخواه. به جای file1 مسیر فایل یا دایرکتوری مورد نظر و به جای
lnk1 مسیر دایرکتوری که قرار است فایل یا دایرکتوری میانبر در آن ایجاد شود
را قرار دهید
ln file1 lnk1 ایجاد لینک فیزیکی به یک فایل یا دایرکتوری ( در واقع همان عمل کپی می باشد )
ls نمایش فایل ها و دایرکتوری های موجود در دایرکتوری جاری
ls -F نمایش فایل ها و دایرکتوری های موجود در دایرکتوری جاری
ls -l نمایش جزئیات فایل ها و دایرکتوری های موجود در دایرکتوری جاری
ls -a نمایش فایل ها و دایرکتوری های موجود و همچنین فایل های مخفی در دایرکتوری جاری
ls *[0-9]* نمایش فایل ها و دایرکتوری هایی که اسم آنها شامل اعداد است
lstree نمایش تمام فایل ها و دایرکتوری های یک شاخه
mkdir dir1 ایجاد یک دایرکتوری با نام dir1 در مسیر مورد نظر
mkdir dir1 dir2 ایجاد دو دایرکتوری همزمان در مسیر مورد نظر
mkdir -p /tmp/dir1/dir2 ایجاد یک شاخه ی دایرکتوری با شروع از root
mv dir1 new_dir تغییر نام یا جا به جا کردن ( move ) یک فایل یا دایرکتوری
pwd نشان دادن مسیر دایرکتوری جاری
rm -f file1 پاک کردن یک فایل با نام file1
rm -rf dir1 پاک کردن یک دایرکتوری با نام dir1 و محتویات آن به صورت بازگشتی
rm -rf dir1 dir2 پاک کردن دو دایرکتوری در مسیر مورد نظر و محتویات آنها به صورت بازگشتی
rmdir dir1 پاک کردن یک دایرکتوری با نام dir1
touch -t 0712250000 file1 تغییر تاریخ ویرایش یا تغییر یک فایل یا
دایرکتوری. به جای file1 مسیر فایل یا دایرکتوری مورد نظر را قرار دهید
tree نمایش تمام فایل ها و دایرکتوری های یک شاخه
جستجوی فایل
توضیح
find / -name file1 جستجوی فایل و دایرکتوری در داخل پارتیشن لینوکس ( root )
find / -user user1 جستجوی فایل و دایرکتوری متعلق به user1
find /home/user1 -name \*.bin جستجوی فایل های با پسوند bin در داخل دایرکتوری home/user1
find /usr/bin -type f -atime +100 جستجوی فایل های باینری که در ۱۰۰ روز گذشته استفاده نشده اند
find /usr/bin -type f -mtime -10 جستجوی فایل های ایجاد شده با تغییر کرده در طول ۱۰ روز گذشته
find / -name *.rpm -exec chmod 755 ‘{}’ \; جستجوی فایل های با پسوند rpm و تغییر مجوز آنها !
find / -xdev -name \*.rpm جستجوی فایل های با پسوند rpm بدون جستجو در پارتیشن های جداشدنی مانند سی دی رام , حافظه فلش و …
locate \*.ps جستجو فایل های با پسوند ps – ابتدا دستور updatedb اجرا می شود
whereis halt نمایش مکان یک فایل باینری , سورس یا مستندات
which halt نمایش مسیر کامل یک فایل باینری یا اجرایی
نصب و استقرار یک فایل سیستم
توضیح
fuser -km /mnt/hda2 مجبور کردن پارتیشن hda2 برای خارج شدن ( unmount ) از مسیر mnt/hda2
mount /dev/hda2 /mnt/hda2 استقرار ( mount ) پارتیشن با نام hda2 در مسیر mnt/hda2 برای دیدن محتویات آن پارتیشن
mount /dev/fd0 /mnt/floppy استقرار ( mount ) یک فلاپی دیسک
mount /dev/cdrom /mnt/cdrom استقرار ( mount ) یک سی دی رام یا دی وی دی رام
mount /dev/hdc /mnt/cdrecorder استقرار ( mount ) یک سی دی رایتر یا دی وی دی رام
mount /dev/hdb /mnt/cdrecorder استقرار ( mount ) یک سی دی رایتر یا دی وی دی رام
mount -o loop file.iso /mnt/cdrom استقرار ( mount ) یک فایل ایمیج ( iso ) در مسیر مورد نظر
mount -t vfat /dev/hda5 /mnt/hda5 استقرار ( mount ) یک پارتیشن با فرمت FAT32 در مسیر مورد نظر
mount /dev/sda1 /mnt/usbdisk استقرار ( mount ) یک حافظه فلش
mount -t smbfs -o username=user,password=pass //WinClient/share
/mnt/share استقرار ( mount ) یک دایرکتوری به اشتراک گذاشته شده در شبکه ی
سمبا ( samba ) در مسیر mnt/share
umount /dev/hda2 خارج کردن پارتیشن با نام hda2 از مسیر mnt/hda2
umount -n /mnt/hda2 اجرای عمل خارج کردن پارتیشن ( unmount ) بدون بازنویسی فایل etc/mtab
فضای دیسک سخت
توضیح
df -h نمایش لیست پارتیشن های مانت ( mount ) شده
dpkg-query -W -f=’${Installed-Size;10}t${Package}n’ | sort
-k1,1n نمایانگر فضای اشغال شده توسط بسته*های نسب شده*ی deb که به ترتیب
حجم فایل مرتب شده*اند ( برای debian, ubuntu و غیره)
du -sh dir1 نمایش حجم استفاده شده توسط یک دایرکتوری با نام dir1
du -sk * | sort -rn نمایش حجم فایل ها و دایرکتوری ها که بر اساس حجم مرتب شده اند
ls -lSr |more نمایش مشخصات کامل فایل ها و دایرکتوری ها که بر اساس حجم مرتب شده اند
rpm -q -a –qf ‘%10{SIZE}t%{NAME}n’ | sort -k1,1n نمایش فضای
استفاده شده توسط بسته های نصب شده ی rpm که بر اساس حجم مرتب شده اند
کاربرها و گروه ها
توضیح
chage -E 2005-12-31 user1 تعیین محدودیت زمانی برای پسورد کاربر user1
groupadd [group] ایجاد یک گروه جدید
groupdel [group] حذف یک گروه
groupmod -n moon sun تغییر نام یک گروه از moon به sun
grpck کنترل و بررسی گرامر و فرمت صحیح فایل etc/group و موجود بودن گروه ها
newgrp – [group] وارد شدن به یک گروه جدید و تغییر گروه پیش فرض فایل های ایجاد شده ی جدید
passwd تغییر پسورد کاربر ریشه ( root )
passwd user1 تغییر پسورد کاربر با نام user1
pwck کنترل و بررسی گرامر و فرمت صحیح فایل etc/passwd و موجود بودن کاربران
useradd -c “User Linux” -g admin -d /home/user1 -s /bin/bash user1 ایجاد یک کاربر جدید با نام user1 در گروه admin
useradd user1 ایجاد یک کاربر جدید با نام user1
userdel -r user1 حذف یک کاربر. گزینه ی r , دایرکتوری متعلق به کاربر در دایرکتوری home را پاک خواهد کرد !
usermod -c “User FTP” -g system -d /ftp/user1 -s /bin/nologin user1 تغییر مشخصات کاربر
